ΣΜΗΓΜΑΤΟΓΟΝΕΣ ΚΥΣΤΕΣ

Οι σμηγματογόνες κύστες είναι κυστικά μορφώματα που αναπτύσσονται κάτω από το δέρμα και περιέχουν σμήγμα.

Δημιουργούνται όταν για διάφορους λόγους ο εκκριτικός πόρος των σμηγματογόνων αδένων, των αδένων δηλαδή που έχουν επιφορτιστεί  με την λίπανση του δέρματος, αποφράσσεται. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία του φαγέσωρα  και της  κύστης, που μεγαλώνει σταδιακά  στον υποδόριο ιστό.  Λόγω της χρονιότητας αναπτύσσεται ινώδης κάψα πέριξ της κύστης  και όταν αυτή  πιάσει μεγάλα μεγέθη σταματά την υποκείμενη μυϊκή περιτονία στην οποία καμία φορά λόγω  φλεγμονών κολλάει  στερεά.

Γίνεται αντιληπτή ως μια υπόσκληρη σφαιρική διόγκωση κάτω από το δέρμα, στην κορυφή δε της διόγκωσης φαίνεται μια οπή εκ της οποίας πολύ συχνά όταν την πιέσουμε εκρέει ένα παχύρευστο (κρεμώδες)  και δύσοσμο υλικό, το σμήγμα.

Η σμηγματογόνος κύστη δεν προκαλεί συμπτώματα και γίνεται αντιληπτή τυχαία κατά την αυτοψηλάφηση. Μπορεί να αναπτυχθεί πρακτικά όπου υπάρχουν σμηγματογόνοι αδένες συνήθως όμως στη ράχη και στη προσωποτραχηλική χώρα.  Αρχίζει να μας προβληματίζει επειδή μπορεί να μολυνθεί κυρίως από σταφυλόκοκκο και να δημιουργηθεί απόστημα (σωστότερα εμπύημα). Τότε ο πόνος είναι ισχυρός και  κυριαρχούν τα σημεία της λοίμωξης όπως έντονη ερυθρότητα και κυτταρίτιδα της πάσχουσας περιοχής. Είναι αναγκαία τότε η παροχέτευση του πυώδους υλικού που μπορεί να γίνει είτε αυτόματα επειδή λειώνει το υπερκείμενο δέρμα,  είτε  (το προτιμότερο) χειρουργικά.  Χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής με στόχευση στον σταφυλόκοκκο,  είναι επιβεβλημένη. Μετά την παροχέτευση του αποστήματος και την αφαίρεση των τοιχωμάτων της κύστης το τραύμα μένει ανοικτό για να παροχετεύει, δεν ράβεται δηλαδή, ενώ η πιθανότητα επανεμφάνισης της κύστης  είναι μεγάλη. Γι αυτό και είναι προτιμότερο όταν γίνεται αντιληπτή μια σμηγματογόνος κύστη να αφαιρείται χειρουργικά, κάτι που γίνεται συνήθως στο ιατρείο με τοπική αναισθησία και θεωρείται οριστική θεραπεία.