ΚΗΛΕΣ

Όταν   σε κάποια  σωματική προσπάθεια,  σε κάποιο βήχα ή πτάρνισμα διαπιστώνουμε μία εξόγκωση σε κάποιο σημείο του κοιλιακού μας τοιχώματος ασφαλώς το μυαλό μας πηγαίνει στην κήλη. Τι είναι όμως κήλη; 

Η κοιλιά μας, το κύτος της κοιλίας καλύτερα,  φιλοξενεί  τα σπλάχνα, μεταξύ δε αυτών τα κοίλα σπλάχνα, το στομάχι, το  λεπτό και το παχύ έντερο δηλαδή, που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κοιλότητας. 

Όταν τα κοιλιακά τοιχώματα συσπώνται, όπως όταν λ.χ.  σηκωνόμαστε από το κρεβάτι, όταν σηκώνουμε βάρος, όταν αθλούμαστε, όταν βήχουμε ή πταρνιζόμαστε, αυτόματα μειώνεται ο χώρος της  κοιλότητας της κοιλίας. Αυτό έχει σαν συνέπεια να αυξάνεται (για λόγους καθαρά μηχανικής) η πίεση στα σπλάχνα που αυτή περιέχει. Μέρος των εντέρων ωθείται προς το κοιλιακό τοίχωμα, εάν δε,  βρεθεί κάποιο ευένδοτο τμήμα σε αυτό (αδρά μιλώντας: ένα έλλειμμα, μία τρύπα), το έντερο θα εξέλθει από το ευένδοτο αυτό τμήμα  ώστε να εκτονωθεί η πίεση στην κοιλία.  Έχει ήδη δημιουργηθεί μια κήλη που αποτελείται από τον σάκο της (το περιτόναιο, τον υμένα που επαλείφει εσωτερικά την κοιλία και που συμπαρασύρεται) και το περιεχόμενο της (το τμήμα του σπλάχνου που εξέρχεται της κοιλίας).

Τα ευένδοτα σημεία  συνήθως βρίσκονται  στη βουβωνική χώρα  (βουβωνοκήλη  και μηροκήλη),  στον ομφαλό (ομφαλοκήλη ή παρομφαλοκήλη)  και κατά μήκος της λευκής γραμμής δηλαδή του σημείου  (της μέσης  γραμμής καλύτερα) που ενώνονται το δεξιό και το αριστερό  πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα  από το ύψος του ομφαλού έως το στέρνο. Η περιοχή αυτή ονομάζεται και επιγάστριο και οι κήλες  στην περιοχή αυτή  επιγαστρικές κήλες. Ευένδοτα σημεία επίσης αποτελούν και οι εγχειρητικές  τομές από προηγηθείσες επεμβάσεις. Οι κήλες που εξέρχονται από ατελή επούλωση αυτών των τομών λέγονται μετεγχειρητικές.  Υπάρχουν και πολύ  σπανιότερα εμφανιζόμενες κήλες  όπως η Σπιγκέλειος κήλη (Spiegel) και η κήλη του θυροειδούς τρήματος. Υπάρχει η λεγόμενη κήλη των αθλητών που δεν αποτελεί αληθή κήλη αλλά αντιμετωπίζεται ως τέτοια με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Υπάρχουν εξογκώσεις του οσχέου που φέρουν την κατάληξη – κήλη, αλλά δεν αποτελούν κήλες (υδροκήλη, κιρσοκήλη). Τέλος μια ειδική κατηγορία κήλης που αναλύεται αλλού αποτελεί η διαφραγματοκήλη.

Γιατί χειρουργείται η κήλη;

Οι κήλες γενικά δεν προκαλούν πόνο. Ίσως λίγο βύθιο άλγος τοπικά που αντανακλά στην μέση και στα γεννητικά όργανα προκειμένου περί κηλών της βουβωνικής χώρας. Μεγαλώνουν σταδιακά και σε βάθος χρόνου έως ότου γίνουν αντιληπτές. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενής μαθαίνει και την «βάζει μέσα», την ανατάσσει δηλαδή, μόνος του την κήλη. Αυτό γίνεται μέρος της καθημερινότητάς του μέχρι τη στιγμή που δεν θα μπορέσει να την ανατάξει. Τότε έχουμε την μη ανατασσόμενη κήλη.  Εάν συνυπάρχει και έντονος πόνος η πιθανότητα να έχουμε περίσφιξη της κήλης είναι σημαντική. Το περιεχόμενο της κήλης, το έντερο δηλαδή, πρακτικά  έχει στραγγαλιστεί και ο κίνδυνος  της ισχαιμίας του αλλά και του αποφρακτικού ειλεού είναι άμεσος. Η κήλη πρέπει εντός λίγων ωρών να αναταχθεί. Να γιατί πρέπει να χειρουργείται η κήλη. Διότι μια επέμβαση που εάν γίνει προγραμματισμένα έχει εξαιρετική έκβαση όσον αφορά την αποτελεσματικότητά της, εάν γίνει στα πλαίσια του επείγοντος θέτει σε κίνδυνο την υγεία του πάσχοντος.

Ποιος ο κατάλληλος χρόνος να χειρουργηθώ για κήλη;

Είναι λογικό ότι εφόσον η λύση είναι αμιγώς χειρουργική και η κήλη συνεχώς θα μεγαλώνει συν τω χρόνω,  η επέμβαση να γίνει προγραμματισμένα και το συντομότερο δυνατόν, διότι διευκολύνεται πολύ η επέμβαση όσο μικρότερη είναι η κήλη και όσο λιγότερο ιστορικό προβλημάτων έχει (π.χ. περισφίξεις).

Ποια επέμβαση να προτιμήσω;

Η σύγχρονη χειρουργική αντιμετώπιση των κηλών επιβάλει την χρήση πλέγματος.  Με τη χρήση του πλέγματος (στη πιο απλή του μορφή ένα νάιλον υλικό σαν τούλι) οι υποτροπές (η επανεμφάνιση δηλαδή της κήλης)  μειώθηκαν ραγδαία σε σχέση με τα παλιά χρόνια όπου οι επεμβάσεις γίνονταν χωρίς πλέγμα. Το πλέγμα μπορεί να τοποθετηθεί  είτε κάτω από το δέρμα  και πάνω από την κήλη αφού αυτή διορθωθεί (ανοικτή μέθοδος) είτε ενδοκοιλιακά  (λαπαροσκοπική μέθοδος). Αν και οι δύο μέθοδοι έχουν συγκρίσιμα και πολύ ψηλά ποσοστά επιτυχίας, η λαπαροσκοπική μέθοδος φαίνεται ότι υπερτερεί στη γρηγορότερη κινητοποίηση και ανάρρωση του ασθενούς και σε ορισμένες περιπτώσεις και στον μετεγχειρητικό πόνο. Με αυτή την έννοια ολοένα και περισσότεροι χειρουργοί  σήμερα προτιμούν και προτείνουν την λαπαροσκοπική επέμβαση για την αντιμετώπιση των περισσοτέρων κηλών, χωρίς όμως αυτό να μειώνει την αξία και αποτελεσματικότητα της ανοικτής επέμβασης.

 

Μπορώ να συνεχίσω να ζω με την κήλη μου;

Η αντιμετώπιση της κήλης είναι αμιγώς χειρουργική. Δεν υπάρχει συντηρητική θεραπεία. Η εποχή που ιατροί ιδίως παθολογικής ειδικότητος συνιστούσαν χρήση κηλεπιδέσμου  έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Η μοίρα της κήλης είναι να μεγαλώνει.  Μπορούμε να έχουμε την κήλη μας επί χρόνια, δεκαετίες ίσως χωρίς συνέπειες. Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει ότι όσο περνούν τα χρόνια προστίθενται και άλλα προβλήματα στη δική μας την υγεία. Έτσι ένα χειρουργείο που καθυστέρησε να γίνει,   ιδίως εάν γίνει επειγόντως, μπορεί να έχει οδυνηρές επιπτώσεις.

Είμαι μεγάλος και έχω και άλλα προβλήματα υγείας.

Η ηλικία και τα  συνυπάρχοντα σοβαρά προβλήματα υγείας, θα πρέπει να συνεκτιμηθούν  από τον χειρουργό σε συνεργασία με τους ιατρούς των εμπλεκομένων ειδικοτήτων. Σε γενικές γραμμές επειδή είναι επέμβαση που μπορεί να γίνει σε ορισμένες κήλες και με τοπική αναισθησία εάν αυτό απαιτείται, σπανίως βρίσκονται περιπτώσεις - ανεξαρτήτως ηλικίας - που δεν είναι επιδεκτικές χειρουργικής διόρθωσης της κήλης.